मित्रांनो, तुम्ही कोणत्याही ऑनलाइन शॉपिंग, ई-लर्निंग वेबसाइट्स किंवा मोठ्या मॉल्समध्ये आणि आता अगदी छोट्या दुकानांमध्येही गेलात तर तुम्हाला UPI द्वारे पेमेंट करण्याचा पर्याय उपलब्ध आहे. आता बहुतांश लोक ऑनलाइन पद्धतीने पैशाचे व्यवहार करण्यास प्राधान्य देत आहेत.
आजकाल Google Pay, Phone Pay, Paytm, Amazon Pay सारख्या ऍप्लिकेशन्सद्वारे लोक काही सेकंदात एकमेकांना पैसे ट्रान्सफर करतात. पैशाच्या ऑनलाइन व्यवहारासाठी सर्व बँकांनी स्वतःचे अर्ज देखील विकसित केले आहेत. आणि हे सर्व UPI मुळेच शक्य झाले आहे.
UPI म्हणजे काय? [ What is UPI in Marathi ]
UPI चा फुलफॉर्म युनिफाइड पेमेंट इंटरफेस (Unified Payment Interface) असा आहे. सर्व बँकांची अनेक खाती एकाच मोबाईल ऍप्लिकेशनमध्ये जोडणारी ही एक लोकप्रिय प्रणाली आहे. ज्याच्या मदतीने तुम्ही सहज कॅशलेस व्यवहार करू शकता.
उदाहरणार्थ, तुम्ही तुमच्या दूरच्या नातेवाईकांना किंवा मित्रांना काही सेकंदात पैसे पाठवू शकता. या UPI मदतीने तुम्ही ऑनलाइन शॉपिंग करू शकता व बिल ऑनलाईन पद्धतीने देऊ शकता, तुम्ही घरबसल्या विजेचे बिल काढू शकता, ट्रेन किंवा विमानाचे तिकीटही बुक करू शकता.
यासह, तुम्हाला पीअर टू पीअर पैसे भरण्याचे वैशिष्ट्य देखील मिळेल. ज्यामध्ये तुम्ही मोबाईल रिचार्ज, तुमचे वीज बिल आपोआप भरू शकता. तुमच्या मोबाईलची रिचार्ज वैधता संपल्यानंतर, तुमचे खाते त्वरित रिचार्ज केले जाते.
लोकांना UPI जास्त का आवडते? [Why do people like UPI more..? ]
१. UPI (युनिफाइड पेमेंट इंटरफेस) द्वारे पैसे पाठवण्यासाठी लॉगिन आवश्यक नाही.
२. बँक खाते क्रमांक(Bank Account No.) आणि IFSC देखील आवश्यक नाही.
फक्त तुम्हाला एक वापरकर्ता नाव (Username) लक्षात ठेवावे लागेल, ज्याला UPI मध्ये व्हर्च्युअल पेमेंट ऍड्रेस असेही म्हणतात. व्हर्च्युअल पेमेंट ऍड्रेसला(Virtual Payment Address) थोडक्यात VPA असेही म्हणतात. युनिफाइड पेमेंट इंटरफेसच्या मदतीने, तुम्ही ज्या व्यक्तीला पैसे पाठवू इच्छिता त्याच्या युनिफाइड पेमेंट इंटरफेस VPA पत्त्याच्या मदतीने तुम्ही काही सेकंदात पैसे ट्रान्सफर करू शकता.
३. बँकेत पैसे काढण्यासाठी हेलपाटे मारण्याची गरज नाही.
४. विशेष म्हणजे आपल्या सेविंग्स अकाउंट मध्ये किती पैसे आहेत हे आपण आपल्या UPI चा वापर करून कुठूनही पाहू शकतो. तसेच ऑनलाईन पद्धतीने पैशाचे व्यवहार हि करू शकतो.
UPI ची गरज काय ? (Needs of UPI in Marathi)
यापूर्वी इंटरनेटवर कोणताही पैशाचा व्यवहार सुरक्षित करण्यासाठी नेटबँकिंगसारख्या( Netbanking) तंत्रज्ञानाचा वापर केला जात होता. पण नेटबँकिंगच्या माध्यमातून एका खात्यातून दुसऱ्या खात्यात पैसे ट्रान्सफर करण्याची प्रक्रिया खूप लांब म्हणजेच मोठी व किचकट होती. यापूर्वी, लोकांना त्यांच्या बँकेच्या अधिकृत वेब पोर्टलवर जाऊन त्यांच्या खात्यात लॉग इन करावे लागत होते. त्यानंतर ज्या व्यक्तीला पैसे पाठवायचे होते त्याचे बँक तपशील बरोबर भरायचे होते. त्यानंतर तुम्हाला OTP भरायचा होता.
नंतर काही स्टेप्स पूर्ण केल्यानंतर हि नेटबँकिंगची प्रक्रिया पूर्ण होते. त्यामुळे कमी शिकलेल्या लोकांना नेटबँकिंग वापरताना अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागत असे. ही प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी युनिफाइड पेमेंट इंटरफेस(UPI) सुरू करण्यात आला आहे.
यामध्ये तुम्ही तुमच्या स्मार्टफोनवरून वापरू शकता. आणि यामध्ये तुम्हाला ज्या बँकेला पैसे पाठवायचे आहेत त्यांची माहिती भरायची नाही. फक्त त्याचा व्हर्च्युअल पेमेंट पत्ता(VPA) भरावा लागेल. आणि पडताळणीसाठी, UPI पिन योग्यरित्या प्रविष्ट करणे आवश्यक आहे. आणि काही सेकंदातच पैसे त्याच्या खात्यात जमा होतात.
त्यामुळेच आगामी काळात जगासोबत चालायचे असेल तर UPI सारखे वेगवान तंत्रज्ञान स्वीकारले पाहिजे. चला तर मग आजच आपण आपले UPI खाते सुरु करून डिजिटल दुनियेसोबत आपण स्वतःलाही डिजिटल बनवुया..!
युपीआय अकाऊंट कोठे व कसे सुरु करायचे ( Where and how to start a UPI account in Marathi)
आपले UPI चालू करण्यासाठी आता खूप सारे पर्याय उपलब्ध आहेत. हे UPI सुरु करणे अगदी आपल्या मोबाईलमध्ये व्हाट्सअँप अकाउंट सुरु करण्याइतके सोपे आहे. हो, हे १००% खरं आहे.
खाली दिलेल्या UPI प्लॅटफॉर्म्सपैकी कुठल्याही एक UPI अँपला तुमच्या मोबाईलमध्ये इंस्टॉल करून घ्या..
Google Pay - https://g.co/payinvite/fj4ed5e
Phone Pay - https://phon.pe/wuzf3iq9
PayTm - https://p.paytm.me/xCTH/1o2vweh2
Amazon Pay - https://amzn.in/8eI817U
मित्रांनो, या पैकी कुठल्याही प्लॅटफॉर्म्सवर तुम्ही तुमचे UPI अकाउंट स्टार्ट केल्यानंतर पहिल्या व्यवहार झाल्यानंतर तुम्हाला काही ना काही रिवॉर्ड नक्की मिळेल.
जसे आपण WhatsApp वर मोबाईल नंबर भरून रजिस्ट्रेशन करतो तसेच या यूपीआय अँपमध्ये आपल्याला आपला बँक खात्यासोबत लिंक असलेला मोबाईल क्रमांक रजिस्टर करायचा आहे. आणि त्यानंतर ज्या बँकेत आपले खाते आहे त्या बँक ला आपल्याला सिलेक्ट करायचे आहे. त्यानंतर आपल्या बँकेत वेरिफिकेशनसाठी मेसेज पाठवला जाईल. बँकेकडून वेरिफिकेशन पूर्ण झाल्यावर आपले युपीआय अँप ऑनलाईन व्यवहार करण्यासाठी तयार होईल.